Over het leven, niet over mobiliteit
Hoe prachtig hebben we onze steden gepland in de eerste helft van de vorige eeuw. Zeer efficiënt ook. Voor auto’s ja, maar niet voor mensen. Nu de wereld er heel anders uitziet en we gedwongen worden om terug te gaan naar de tekentafel, kunnen we het ons niet veroorloven om dezelfde fout te maken. Vandaag de dag moet de mens op de eerste plaats komen.
Mobiliteit is een noodzaak. Om aan de slag te gaan, voor recreatie, om het ziekenhuis te bezoeken, om met je kinderen op een citytrip te gaan. De Embassy of Mobility wil mobiliteit benaderen als een middel, niet als een doel. Met mobiliteit voor iedereen. Om dit te bereiken, moet de toegang tot de steden en de omliggende gebieden worden ontworpen om de mensen die er wonen te dienen.
Maar als je denkt dat de Embassy of Mobility over auto’s, vliegtuigen en misschien treinen zal gaan, dan heb je het mis. Het gaat over happy cities, het concept waarover Rob Adams en Boyd Cohen het hadden tijdens het World Design Event van 2017 (foto hierboven).
Adams, eigenaar en oprichter van Six Fingers, een ontwerpbureau in Eindhoven en Barcelona, is dit jaar curator van de Embassy of Mobility. Rob noemt zichzelf een future architect en zijn visie op de toekomst gaat verder dan smart cities. Eigenlijk…,
"Eigenlijk haat ik het idee van slimme steden.... Ik haat het echt omdat slimme steden over technologie gaan, wat voelt als hoe efficiënt we zijn en dat voelt niet als een goed leven."
Problemen in het leven van mensen oplossen
“Twee jaar geleden deed ik met mijn collega Boyd een onderzoekje waarin we mensen vroegen wat hun leven gelukkig maakt. Niemand antwoordde dat veel technologie hun leven gelukkiger maakt. Niemand! Dus we moeten nu echt stoppen met praten over slimme steden, want mensen zijn niet betrokken bij slimme steden. Het gaat over data, data, data. Dat, gecombineerd met de grote techbedrijven die daar achter zitten, betekent simpelweg dat het gaat om het verdienen van veel geld op basis van deze gegevens. En dus niet om het oplossen van echte problemen in het leven van mensen.”
Steden zijn ontworpen rond auto’s, en dat is jammer, zegt Rob. “Als je de stad ontwerpt rond auto’s, wat krijg je dan? Je krijgt veel auto’s. Als ze de stad rond mensen hadden ontworpen, denk ik dat het veel leuker zou zijn om in steden te wonen. We moeten echt opnieuw nadenken over mobiliteit, want het gaat niet om mobiliteit…. het gaat over mensen: hoe leven ze hun leven en wat zijn de grote dilemma’s die mensen hebben en hoe kunnen we met oplossingen komen die gebaseerd zijn op de dilemma’s van het leven en niet op de dilemma’s van een transportbedrijf?”
In plaats daarvan moeten steden zo ontworpen worden dat ze ervoor kunnen zorgen dat veel mensen op een eenvoudige manier met elkaar in contact kunnen komen, zegt Rob. “Als mensen met elkaar in contact kunnen komen, kunnen mensen de meeste problemen gewoon zelf oplossen.”
Om dat wat verder te duiden, zoeken we contact met Nikol Kirova, een van DDW’s Antenna-talenten van dit jaar. Ze is een “multidisciplinaire architect” uit Bulgarije. Nikol woont en werkt in Barcelona, en ze ontwikkelt een manier om mensen meer in contact te brengen met hun stad. “Het is zo frustrerend dat zoveel auto’s overal geparkeerd staan en dat mensen zo gewend zijn aan deze extreem dure persoonlijke objecten die uiteindelijk alleen maar een gevoel van individualiteit of vrijheid geven, wat volledig nep is.”
Nikol’s project heet Synapse, een ontwerp voor een toepassing die de manier waarop we met onze steden omgaan volledig zou kunnen veranderen. Op dit moment geeft mobiliteit in steden prioriteit aan voertuigen, en Nikol wil daar verandering in brengen. Net als Rob wil ze mensen op de voorgrond plaatsen. En dat wil ze doen door interactieve stoepstenen te ontwikkelen die anoniem gegevens verzamelen en daarop reageren.
“Uiteindelijk wil ik proberen om niet alleen gegevens vast te leggen voor voetgangers, maar ook voor fietsers of kleine alternatieve vervoersmiddelen. Je kunt je reis aanzienlijk verbeteren als de stoep zelf zou reageren en je zou begeleiden op je route. Diensten zouden kunnen worden gedeeld, onze steden zouden veel ruimte vrijmaken, veel ruimte zou opnieuw beschikbaar komen voor voetgangers. Dit zou de manier waarop we de stedelijke omgeving ervaren echt radicaal veranderen.”
Of we het nu leuk vinden of niet, de manier waarop we ons nu door een stad bewegen zal over 10 jaar niet meer hetzelfde zijn.
Nikol hoopt dat er op zijn minst een open gesprek ontstaat tussen mensen en hun gebouwde ruimte. “…zodat die twee grootheden zich veel beter aan elkaar kunnen aanpassen dan nu het geval is. Steden en openbare ruimtes zouden eigenlijk meer een verlengstuk moeten zijn van onze woonhuizen en van de omgeving waarin we ons het meest comfortabel voelen.” Rob denkt dat dit nog beter kan als we voorbeelden uit andere sectoren gebruiken: “Je moet kijken naar totaal verschillende oplossingen in totaal verschillende sectoren. En zie je ineens: “O, zo doen ze dat”. Dat is vaak de start van een nieuw concept.”
Over het leven, niet over mobiliteit
Rob: “Wat me het meest opwindt is dat we het niet meer over mobiliteit hebben. Dat mensen binnenkomen, ook in deze embassy, met een mobiliteit-als-service concept. Ze denken wel aan auto’s, vliegtuigen of treinen of wat dan ook, maar als ze hier zijn gaat het niet om mobiliteit, maar om het leven. Waarbij mobiliteit slechts een deel van je leven is, geen doel op zich.”
De World Design Embassies zijn een programma van de Dutch Design Foundation en werken het hele jaar door met partners en betrokkenen om te kijken naar de rol die design kan spelen bij het ontwikkelen van nieuwe perspectieven en concrete oplossingen voor de uitdagingen waar we als samenleving in een snel veranderende wereld voor staan.
De ambassades zijn ook onderdeel van Dutch Design Week, als de wereld naar Eindhoven komt om innovatie te ontdekken door de ogen van ontwerpers, design thinking en design skills. Tijdens Dutch Design Week nemen de ambassades een tastbare vorm aan – in tentoonstellingen, lezingen, discussies en workshops – zodat ideeën, expertise en inzichten kunnen worden gedeeld, met experts maar ook met het grote publiek.
In deze serie bekijken we elk van de zes embassies in detail en verkennen we aan de hand daarvan de uitdagingen en oplossingen voor toekomstige samenlevingen. Denk aan klimaatverandering, verstedelijking, het toenemend gebruik van technologie in ons leven – waar leidt het allemaal toe, en hoe kunnen we onze samenleving hieromtrent op een positieve, betekenisvolle manier vormgeven? Vergeet niet onze andere afleveringen over de embassies of health, water, safety, sustainable design en circular & biobased building te bekijken en te beluisteren. En doe mee tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven, van 19 tot en met 27 oktober. Hopelijk zien we elkaar daar!