Een intiem gesprek over voedsel

“Voedsel is een van de meest intieme producten die we kennen. Het is tegelijkertijd ook een van de meest ontworpen producten”, zegt curator van de Embassy of Food Jorn Konijn. Voedsel raakt aan onze gezondheid, de inrichting van ons huis, onze stad en ons land. Bij de Embassy of Food kwamen dit jaar al die aspecten van eten aan bod.

Een week lang verkenden we de belangrijkste foodtrends met experts en toonden we hoopvolle ontwikkelingen waarin duurzaamheid, waardering voor de boer en kennis over voedsel centraal stonden. Ook bespraken we de rol van de ontwerper in de voedselvraagstukken van nu. Het was tevens een Dutch Design Week (DDW) die plaatsvond in het midden van een wereldwijde pandemie. En dus stelden we ons ook de vraag: hoe is de intieme beleving van voedselconsumptie veranderd in tijden van COVID-19?

Aanpak

De volledig digitale DDW gaf ons de mogelijkheid om samen met onze embassy partners een breed online programma te ontwikkelen. Bezoekers konden van 17 tot en met 25 oktober (2020) struinen door de virtuele expositie of een van de digitale events bijwonen.

Virtuele expositie

Curator Jorn Konijn selecteerde dit jaar vijf inspirerende projecten uit binnen- en buitenland voor de online expositie van de Embassy of Food. 

Het speculatieve Urban Foraging gaf een kritische kijk op de komende voedselcrisis in de steden. Het ontwerp duo SHARP AND SOUR uit Barcelona verkende hoe het zou zijn om je eigen voedsel uit de stedelijke omgeving te halen. In de expositie kunnen we zien hoe de ontwerpers drie dystopische recepten ontwikkelen met de ingrediënten uit hun eigen stad.

Agri meets Design is een platform dat boeren koppelt aan ontwerpers om samen oplossingen te bedenken voor belangrijke vraagstukken. Als onderdeel van deze expositie toonden we de Agri meet Design mini-documentaire met Fredrike Praasterink, lector Future Food Systems aan de HAS Hogeschool. In deze video vertelt zij over de rol van ontwerp in de transitie naar toekomstige voedselsystemen. Haar beschouwing helpt ons de toegevoegde waarde van ontwerpdenken beter begrijpen.

Een jaar eerder, tijdens DDW19, kwamen tien ontwerpers en tien verwerkers (van peulvruchten) bijeen in Eindhoven voor FoodLab Pulses. Na een korte speeddate zijn kwamen er toen vijf koppels van ontwerpers en verwerkers tot stand. Zij gingen het afgelopen jaar samen aan de slag en bedachten nieuwe, spannende en lekkere concepten voor peulvruchten van Nederlandse bodem. Wat dat uiteindelijk heeft opgeleverd? Dat kun je ontdekken in dit online magazine.

Aanhakend op de actualiteit werd er in de virtuele expo ook nagedacht over oplossingen voor de anderhalvemetersamenleving. Studio H en Hendrik Works nodigden het publiek uit ideeën aan te dragen over hoe je fysieke afstand kunt bewaren zonder de sociale aspecten van een ontmoeting of etentje te verliezen. MINI MEET is een doorlopend en open source research project. 

Bij de Palestine Heirloom Seed Library, tot slot, was te zien hoe oprichter Vivien Sansour op inspirerende wijze erfgoed en bedreigde zaad variëteiten, traditionele Palestijnse landbouwpraktijken en de culturele verhalen en identiteiten die daarmee verband houden, probeert te behouden en te promoten.

Events

Naast de virtuele expo, organiseerde de embassy een aantal talks met ontwerpers en partners. We vroegen aan de sprekers of ze een recept met ons wilden delen dat aansloot bij het thema, of dat gewoon zo lekker was dat ze het niet wilden achterhouden. Altijd al willen weten wat een food designer eet? De recepten zijn hier terug te vinden. 

Talk: Food Design – Current State of Affairs
We trapten de reeks gesprekken af met de vraag: waar staan we in 2021 als het gaat om food design? Wat is de reikwijdte van het vakgebied en wat zijn de belangrijke opgaven? We bespraken het met Chloé Rutzerveld, Annelies Hermsen en Marije Vogelzang. Drie food designers die ieder op hun eigen manier kijken naar deze ontwerpdiscipline. 

Talk: Food: Lokaal versus internationaal
Ons eten wordt geproduceerd op verschillende plekken over heel de wereld. De intieme connectie die er ooit was tussen lokale productie en wat er vervolgens op het bord ligt, is totaal verdwenen. We gingen met enkele ontwerpers in gesprek over de vraag: Welke initiatieven zijn er om lokale voedselproductie te (her)introduceren?

Talk: Landbouw van de toekomst – College van Rijksadviseurs
Marieke Francke (Atelier Rijksbouwmeester) en Karen de Groot (landschapsarchitectenbureau Paridon x de Groot) vertelden in deze talk over de landbouw van de toekomst. Het College van Rijksadviseurs heeft samen met boeren, wetenschappers en ontwerpers onderzoek gedaan naar ‘landschapsinclusieve’ landbouw. De vragen die op tafel liggen: hoe zou het landschap er over tien tot dertig jaar uit kunnen zien en hoe kunnen boeren daarin een goede boterham verdienen? Met ontwerpend onderzoek wordt, vanuit verschillende disciplines en met boeren en regionale stakeholders, gezocht naar antwoorden.

Talk: Een designpuls voor de Nederlandse peulvrucht
Met FoodLab Pulses geven vijf koppels van ontwerpers en verwerkers van plantaardige producten een nieuwe impuls aan de Nederlandse peulvrucht. Hierboven deelden we als onderdeel van de virtuele expositie het online magazine met de resultaten, maar daarnaast presenteerden de koppels hun vernieuwende concepten ook live, in deze talk.

Talk: Food (design) that makes you think
Zoals in alle ontwerpdisciplines vinden we in food design ook prikkelende en schurende ontwerpen. Projecten die je aan het denken zetten over je eigen ideeën of gedrag. Soms met humor en soms ook confronterend. Voor deze aflevering vroegen we vier ontwerpers naar hun project dat de kijker uitdaagt en bevraagt.

Talk: Food – Heath and Education
Ook de relatie tussen voedsel en gezondheid is steeds vaker het terrein van ontwerpers. De invloed van wat je eet – en hoeveel je eet – op je gezondheid lijkt evident. Maar wat veroorzaakt nu precies wat? Hoe kunnen we het beste leren over gezonde voeding? En wat is de rol van de ontwerper hierin of wat kan die zijn?

Naast de bovengenoemde talks werd organiseerden we na DDW20, als onderdeel van de WDE Talks in Pakhuis de Zwijger te Amsterdam, nog een speciale uitzending in het teken van food design. Hierin spraken we met Jorn Konijn (Head of Programme Dutch Design Week & curator Embassy of Food) en ontwerpers Chloé Rutzerveld (future food designer) en Arne Hendriks. Je kunt deze uitzending terugkijken.

Media

Over de Embassy of Food werden dit jaar ook drie mooie podcasts gemaakt. In de Food Podcast spraken we met ontwerpers Chloé Rutzerveld en Hendrik Coetzee. In de tweede Food Podcast spraken we met Sietske Klooster van de Melksalon. In de Food x Health Podcast waren Naomi Jansen van De Voedselapotheek en Danielle Roberts van Magic Tea te gast.