Terugblik 2022: Embassy of Health

Welke mindset is nodig om tot een chronisch gezonde samenleving te komen? Welke houding moeten mensen, bedrijven en organisaties aannemen? Deze vragen stonden centraal binnen de Embassy of Health in 2022. Samenwerking is de sleutel om tot veranderingen te komen. Dat geldt voor bedrijven en organisaties, maar ook voor mensen onderling. “Iedereen is samen verantwoordelijk voor gezondheid”, stelt Marleen van Bergeijk, ontwerper en curator van de Embassy of Health.

Type Actueel
Gepubliceerd op 15 december 2022
Onderdeel van Embassy of Health
Actueel
Terugblik 2022: Embassy of Health
Onderdeel van Embassy of Health

Chronische gezondheid klinkt nog als een utopie. Toch is het al zes jaar het uitgangspunt van de Embassy of Health. “Kijken hoe we gezondheid kunnen bereiken heeft iets positiefs, het is heel anders dan een ziekte bevechten als die er eenmaal is”, zei Marleen van Bergeijk daarover in het curator interview eerder dit jaar. We lopen tegen de limieten van het huidige systeem aan. De zorg begint onuitvoerbaar en onbetaalbaar te worden. Er zijn structurele veranderingen nodig, maar het realiseren hiervan is lastig.

Veranderende houding

Er ontstaan verschillende innovaties die de zorg in de toekomst kunnen verbeteren. Maar om veranderingen daadwerkelijk door te voeren, is een andere mindset nodig. Iedereen jaar belicht de Embassy of Health een ander thema binnen ‘chronische gezondheid’ en in 2022 stond de mindset centraal. De drie belangrijkste houdingen die nodig zijn voor verandering: wendbaar, verantwoordelijk en lerend. 

Lees hier het curator interview met Marleen van Bergeijk

‘Tijdens de pandemie hebben we gezien dat we veel aanpassingsvermogen hebben. Diezelfde flexibiliteit hebben we ook nodig om ruimte te creëren om te experimenteren met meer preventieve zorg.’

Wendbaar

Om een chronisch gezonde samenleving te creëren is een verschuiving naar meer preventieve zorg nodig. Dat is lastig te realiseren zolang bedrijven en organisaties blijven denken binnen de huidige kantlijnen van het systeem. Een wendbare houding is belangrijk. “Tijdens de pandemie hebben we gezien dat we veel aanpassingsvermogen hebben. Diezelfde flexibiliteit hebben we ook nodig om ruimte te creëren om te experimenteren met meer preventieve zorg”, zegt Van Bergeijk daarover.

Verantwoordelijk

De tweede houding is verantwoordelijk. Want wie is er eigenlijk verantwoordelijk voor de zorg? De verantwoordelijkheid ligt niet bij een organisatie of bij het individu. Iedereen is samen verantwoordelijk voor gezondheid. Daarin gaat het niet alleen om een gezond lichaam en een gezonde geest, maar ook om een gezonde omgeving.

Lerend

Ook een lerende houding is nodig om tot een gezondere samenleving te komen. Daarin gaat het voornamelijk om een open en nieuwsgierige blik naar het perspectief van anderen. “Wat je vaak ziet is dat er binnen projecten wordt toegewerkt naar dé sleutel, naar die ene oplossing voor alles. Soms is er niet maar één oplossing. Er zijn zoveel verschillende mensen en iedereen is op zoek naar iets anders”, vertelt de curator hierover. 

De verschillende houdingen waren het uitgangspunt voor de expositie van de Embassy of Health. Ontwerpers werkten samen met bedrijven en organisaties in verschillende projecten om te kijken wat er nodig is om echt tot veranderingen te komen. Zij tonen hun resultaten door middel van interactieve installaties aan het publiek. Van Bergeijk: “Omdat de wereld steeds complexer wordt, wordt ontwerp belangrijker. Ontwerp helpt om je ergens iets bij voor te stellen.” 

Bekijk hier de curator tour met Marleen van Bergeijk

Druk op de zorg verminderen

Zo keken het Maxima Medisch Centrum (MMC) en woningcorporatie Trudo samen met ontwerpstudio Sociaal Centraal en Studio Marleen van Bergeijk naar een manier om mensen in sociale huurwijken gezonder te maken. Het gaat bijvoorbeeld om leefstijlprogramma’s, maar ook om meer begeleiding voordat mensen een operatie ingaan of andere ondersteuning die mensen nodig hebben. Tijdens de expositie van de Embassy of Health zagen bezoekers de Health Overshoot Day. “We kennen de Earth Overshoot Day wel, dat is de dag waarop de mensheid alle bronnen die de aarde in één jaar kan maken, heeft verbruikt. Deze datum is vaak veel eerder dan het einde van het jaar”, schetst Van Bergeijk. Net als de aarde staat de zorg ook onder druk. “We horen alarmerende berichten dat de zorg gaat vastlopen. De budgetten en de mankracht is in sommige situaties al op terwijl er nog wel heel veel mensen geholpen moeten worden.”

Monuments for future m/otherhood - credits: Max Kneefel

Verhouden tot technologie

Ook technologie speelt een belangrijke rol in de zorg van de toekomst. Dat zagen bezoekers terug in de expositie. In het project Monuments of m/otherhood maakten DesignLab (University of Twente) en ontwerper Lisa Mandemaker een interactieve installatie over de kunstmatige baarmoeder. Van Bergeijk: “Stel je wordt geboren uit een kunstmatige baarmoeder, hoe verhoud je jezelf dan tot die technologie? De meeste mensen verhouden zich tot hun menselijke moeder, maar hoe is dat als je uit technologie bent voortgekomen? Dat roept heel veel vragen op over technologie en over het leven.”

Bekijk hier de WDE Spotlight met Lisa Mandemaker

Ziekten zichtbaar maken

Daarnaast creëerde ontwerper Muzus een installatie om reuma invoelbaar te maken. Want deze ziekte houdt veel mensen in zijn greep. Niet alleen voor patiënten, maar ook voor familieleden en vrienden van patiënten is het soms lastig om met deze ziekte om te gaan. De installatie – die in samenwerking met ReumaNederland werd gemaakt – moest het gesprek openen. Ook de Data Donor Club heeft als doel om het gesprek te openen. Want data zijn overal en iedereen draagt data bij zich. Maar wat deel je en wat niet? En wat gebeurt er met gedeelde data? Daarin werd het publiek meegenomen. De Data Donor Club was een initiatief van AMX-IX, in samenwerking met Six Fingers en De Reuringsdienst.

Geld en capaciteit

De verandering van mindset was niet alleen in de expositie, maar ook tijdens de conferentie van de Embassy of Health het uitgangspunt. Het zorgsysteem is complex en voor het grootste gedeelte ingericht op basis van geld en capaciteit. De samenleving vergrijst en het tekort aan arbeidskrachten blijft. Er zijn grote, structurele veranderingen nodig. Tijdens de conferentie gingen panelleden met elkaar in gesprek over de toekomst van de zorg en de mindset die nodig is om tot verandering te komen. 

Zo stelt Mascha van der Voort, mede-initiatiefnemer van DesignLab Twente: “We moeten veel meer kijken naar de mogelijkheden in plaats van blijven hangen in negatieve denkwijzen.” Een van de mogelijke veranderingen die naar voren kwamen tijdens de conferentie was het bottum-up inrichten van de zorg. “De zorg is veel te veel gericht op beleid, regels en administratie. We gaan te veel uit van controle op iedereen. Maar wat als we ervan uitgaan dat mensen eerlijk zijn en zeggen wat ze echt nodig hebben? Dan kunnen we mensen beter en sneller helpen. De controle doen we dan achteraf en steekproefsgewijs”, stelt Ellis Jeurissen, directeur Publieke Gezondheid & Ambulancezorg bij GGD Zuid-Oost Brabant. Marieke Rietbergen, founder van Design Innovation Group, sluit zich daarbij aan: “Wat als we de mensen centraal zetten en ons zorgsysteem daar omheen bouwen?”

Privatisering terugdraaien?

De panelleden waren het over eens dat de privatisering van de zorg niet heeft bijdragen aan de kwaliteit. Maar terugdraaien is lastig. Daarom is het belangrijk dat iedereen zich een beetje inzet om elkaar te helpen. “We zouden zelf meer moeten kijken hoe we oplossingen kunnen vinden, bijvoorbeeld door zelf woonvormen voor ouderen op te zetten”, benoemt Godelieve Spaas, professor new economy bij Avans Hogescholen. Ook meer kijken naar mantelzorg is één van de genoemde mogelijkheden.

Samenwerken is key

Elies Lemkes, gedeputeerde landbouw, voedsel, bodem en brede welvaart bij de provincie Noord-Brabant, was ook te gast bij de conferentie. De provincie Noord-Brabant is een van de partners van de Embassy of Health. “Er moet nog zo veel veranderen, dat lukt niet als we in de huidige systemen blijven denken”, zei Lemkes destijds. Zij ziet digitalisering en automatisering in de zorg als een mooie ontwikkeling die kan helpen bij het verminderen van de druk. 

Naast de conferentie waren er nog andere events vanuit de Embassy of Health tijdens DDW. Zo kon publiek zich aanmelden voor de Sociale Sportschool Bootcamp. Het concept is dat sporters gaan sporten met ouderen in een rolstoel of met een rollator. Zo is er naast fysieke inspanning ook een sociaal component. Ook organiseerde Design Innovation Group (DIG) een talk over de Afkickkliniek Lineaire Lusten, de afkickkliniek voor leiders van de oude economie. Hierin gaat het met name over de mentale transitie naar een circulaire en duurzame samenleving. 

De Embassy of Health en alle aangesloten partners duiken komend jaar verder in de veranderende zorg en alle bijzonderheden en uitdagingen die daarbij komen kijken. Van Bergeijk: “Ik denk dat het heel belangrijk is om met tijd en aandacht naar je omgeving te kijken. Dat je weet dat je een vangnet hebt als het fysiek of mentaal minder gaat. Het kost tijd en aandacht om dat op te bouwen en om echt naar elkaar om te kijken, maar het is van onschatbare waarde. Volgens mij is dat de sleutel naar gezondheid.”

Wil jij bijdragen aan de Embassy of Health of ben je benieuwd naar de ontwikkelingen? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief (onderaan de pagina), bezoek de Embassy pagina of neem contact met ons op.

chapter-arrow icon-arrow-down icon-arrow-short icon-arrow-thin icon-close-super-thin icon-play icon-social-facebook icon-social-instagram icon-social-linkedin icon-social-twitter icon-social-youtube