Terugblik 2023: Embassy of Safety
Een nijpend tekort aan personeel in het veiligheidsdomein, samenleven met ex-gedetineerden, meebeslissen over hoe we het reservoir aan werkstrafuren inzetten? Tijdens Dutch Design Week (DDW23) bood de Embassy of Safety ruimte om naast bezoeker ook maker te zijn. Naast het bekijken van creatieve aanpakken van problemen in het veiligheidsdomein, was er ruimte om je ideeën te delen om het goed te maken. Het thema van de Embassy was deze editie “GoedMaken”. “En dan in alle betekenissen: iets goed maken met maakkracht en het weer goedmaken”, duidt Tabo Goudswaard, creatief leider van de Embassy of Safety.
GoedMaken
Wie de fout ingaat, krijgt straf. Dat is al sinds mensenheugenis zo en zal waarschijnlijk tot in lengte van dagen zo blijven. En ging dat altijd op dezelfde manier? Nee. Er zijn ook tijden geweest waarin de samenleving anders omging met de mensen die fouten maakten. In zogenaamde vrijplaatsen bijvoorbeeld golden regels waar daders en slachtoffers bescherming kregen en het weer goed konden maken met elkaar. Toch is het in Nederland nog steeds de uitzondering op de regel dat mensen het weer goedmaken, hun fouten herstellen. Dat is jammer, want dat werkt juist goed. Zo staat in het narratief van de Embassy of Safety te lezen. De Embassy ging dit jaar op zoek naar meer manieren om het goed te maken.
Goudswaard: “Hoe kunnen zij het weer goed maken met slachtoffers, en met de samenleving? In het veiligheidsdomein zijn regels leidend. Systemen, wetten, procedures, protocollen, … er wordt van alles gemaakt en op gehandhaafd. De bijkomende vraag is ook: wat vinden we eigenlijk ‘het goede’? Deze morele gesprekken zijn ook onderdeel van de Embassy of Safety van dit jaar.”
Vorig jaar was het thema “In Makers We Trust”. De Embassy liet tijdens DDW22 zien hoe de samenleving veiliger wordt door te vertrouwen op maakkracht. “Een inspirerende slogan voor veel van onze veiligheidspartners”, aldus Goudswaard.
Lees hier het volledige interview met creatief leider Tabo Goudswaard
De toegevoegde waarde van maakkracht
De nieuwe strategische partner KPMG sloot aan vanwege de toegevoegde waarde van de inzet van maakkracht. Een vraagstuk waar KPMG maakkracht op wil in te zetten is het nijpend tekort aan personeel in het veiligheidsdomein, laat Goudswaard weten. “We zien in het hele veiligheidsdomein situaties ontstaan dat uitvoeringsorganisaties zoals Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), Politie en Defensie hun taken niet meer kunnen uitvoeren door personeelsschaarste. We weten nu al dat dit in de toekomst tot nog meer ongewenste situaties gaat leiden. Hoe gaan we dat ‘goedmaken’?”
Tijdens DDW23 ging KPMG in gesprek over vragen als: Moeten we wel meer burgers betrekken bij veiligheidstaken? Kunnen medewerkers binnen de veiligheidssector hun taken wel uitvoeren met minder opleiding? Door deze gesprekken wil KPMG tot nieuwe voorstellen komen die daadwerkelijk leiden tot veranderingen. Op dinsdag 25 oktober was er bijvoorbeeld een conferentie met sprekers als Esther Oprins, wetenschappelijk onderzoeker bij TNO en co-auteur van het TNO onderzoek ‘Doorbraak in schreeuwend personeelstekort vraagt nieuw perspectief’, en kunstenaar en filosoof Koert van Mensvoort, directeur van Next Nature.
De conferentie gaf ook ruimte voor een gesprek met Defensie, Politie, DJI en Douane over de problematiek van personeelsschaarste in het veiligheidsdomein, de impact hiervan op hun eigen organisatie en reeds lopende initiatieven om de problematiek aan te pakken. Daarnaast waren er breakout-sessies waarin veiligheidsprofessionals in gesprek gingen met wetenschappers en ontwerpers om tot een aanzet voor verandering te komen voor het vraagstuk van personeelsschaarste.
De ambtelijke ontwerper/de ontwerpende ambtenaar
De expositie bood naast ruimte voor gesprekken een inkijk in een wereld waarin ambtenaren en ontwerpers samen komen, met de installatie ‘GoedMaken’. De installatie toonde hoe het bureau van de ontwerpende ambtenaar er eigenlijk uitziet. Daarmee was te zien hoe beleid en ontwerp elkaar kunnen inspireren en versterken. Ambtenaren konden er hun maatschappelijke vraag delen en zo gematcht worden aan een ontwerper. De installatie GoedMaken is een project van het Makerscollectief, van het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
Het Kamertje
In de container van MU op het Ketelhuisplein was ‘Het Kamertje’ te bezoeken, een interactieve performance in de (semi-)publieke ruimte over de macht van de norm. Het woord ‘normaal’ laat iets zien over machtsverhoudingen in onze samenleving. Het Kamertje onderzoekt het maken en breken van regels als manier om de samenleven vorm te geven. Het Kamertje liet je nadenken over: draag je bij aan het in stand houden van bestaande structuren, of maak je iets nieuws? Het Kamertje is een project van ontwerper Myrthe Krepel (Studio SMELT).
Kamertijd
Het project ‘Kamertijd’ liet zien dat het best raar is dat jongeren in detentie op hun ‘kamer’ nauwelijks aan hun persoonlijke ontwikkeling kunnen werken. Dit project onderzoekt, samen met jongeren en medewerkers van Rijks Justitiële Jeugdinrichting (RJJI) hoe jongeren hun ‘kamertijd’ binnen een jeugdinrichting zinvoller kunnen besteden. Een project van het sociaal ontwerpbureau Afdeling Buitengewone Zaken en RJJI in samenwerking met inhoudelijke partners als Young Perspectives en La Schoolplein.
De Lobby
Een ander project dat te ervaren was in de expositie, was ‘De LOBBY’, een initiatief van Exodus, Young in Prison, Stichting Zwerfjongeren Nederland en ontwerpbureau Afdeling Buitengewone Zaken. In dit project staat het verkleinen van de kloof tussen detentie en de terugkeer in de samenleving centraal. In dit interview is onder meer te lezen wat het ontwerpbureau Afdeling Buitengewone Zaken inspireert.
Jan Belon, partner & strategy director Afdeling Buitengewone Zaken: “Ontwerpers geven handen en voeten aan ontastbare materie. Hun verbeeldingskracht maakt dat ze concrete voorstellen kunnen maken. Voeg daar sterke reflectie aan toe en je hebt een aantal ingrediënten om snel tot resultaat te komen.”
Bekijk hier de rondleiding van Tabo Goudswaard in de expositie van de Embassy of Safety.
Bekendheid buiten de Haagse stolp
Naast de conferentie van KPMG was er de jaarlijkse conferentie van de Embassy of Safety. Namens het ministerie van Justitie en Veligheid, partner van de Embassy, nam Dick Schoof, secretaris-generaal van het ministerie, plaats op het podium. “De manier waarop ontwerpers denken, helpt om op een andere wijze naar beleid te kijken. Beleid is immers ook een vorm van ontwerp”, aldus de topambtenaar. “Ontwerpers komen via een heel ander traject tot oplossingen. We willen een impuls geven aan deze denkwijze op ons departement. Op een ministerie heb je immers vooruitdenkers nodig.”
Schoof roemde het Makerscollectief, de ontwerpers die zich binnen het ministerie hebben verenigd. “Zij zijn met elkaar bezig om een push te geven aan het departement. Het is belangrijk dat zij een groter platform krijgen. Dat is ook een van de redenen dat ik hier op Dutch Design Week ben. Deze manier van werken mag bredere bekendheid krijgen, ook buiten de Haagse stolp.”
Lees hier een terugblik op de conferentie.
Verwerken
Andere sprekers waren onder anderen ‘ervaringsdeskundigen’ Jordi en Gwen. Jordi werd veroordeeld voor het plegen van zeven overvallen. Daarvoor zat hij tussen zijn 19e en 22e vast. Gwen is slachtoffer van een overval met een mes in haar eigen huis. Greetje de Haan, beleidsmedewerker bij Perspectief Herstelbemiddeling, duidde dat er genoeg wetenschappelijk onderzoek is dat aantoont dat het gesprek met dader en slachtoffer helpt bij het verwerken van het gebeurde. “Daders zijn vaak op een bepaalde manier ook slachtoffer. Voor hen is in veel gevallen alleen straf niet dé oplossing.”
Wil jij bijdragen aan de Embassy of Safety of ben je benieuwd naar de ontwikkelingen? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief, bezoek de Embassy pagina of neem contact met ons op.