Luister hier alle afleveringen van De Tekentafel!
In De Tekentafel gaat journalist Niels Guns elke maand met verschillende gasten in gesprek over de kracht van ontwerp bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Hoe haal je het meeste uit een traject met ontwerpers, wat is een succesvolle samenwerking en wat kan het een organisatie bieden? We zoeken het voor je uit in De Tekentafel, een samenwerking tussen Eindhoven Design District en World Design Embassies.
Podcast 20: Gebiedsontwikkeling vanuit verschillende perspectieven
Hoe werk je integraal samen met verschillende betrokken partijen in een gebied? En hoe zorg je ervoor dat bij gebiedsontwikkeling iedereen een stem heeft en deze ook behoudt? Met Femke Coops (Design researcher), Marcel de Theije (Provincie Zeeland), Ziega van den Berk (ontwerper) en Quirine Winkler (Programma manager Maakruimte voor Mooi NL) bespreken we de verschillende perspectieven en hoe je ruimte maakt voor ontwerpkracht.
Podcast 19: Hoe zorgt designantropologie voor meer participatie en meer duurzame ontwerpprojecten?
In de vorige aflevering hadden we het over hoe je je doelgroep meeneemt in het ontwerpproces. Vandaag duiken we daar nog dieper in en bespreken we de benadering die de basis vormt voor de projecten van Bureau Ruimtekoers: Designantropologie. Bureau Ruimtekoers is een bureau voor social design & participatie, dit doen ze met een groot aantal sociale kunstenaars en ontwerpers. Geen eenmalige projecten maar duurzaam en langdurig. Met designantropoloog Tina Lenz duiken we nog wat verder in deze benadering.
Podcast 18: Hoe neem je de doelgroep mee in het ontwerpproces?
Ontwerpers worden tegenwoordig steeds vaker betrokken bij sociaal maatschappelijke vraagstukken, omdat zij in staat zijn nieuwe vragen te stellen, verbeeldingskracht in te zetten en methoden te ontwikkelen om tot nieuwe uitkomsten te komen. Dat doen zij vaak door het échte gesprek aan te gaan en intensief samen te werken met de mensen waarvoor zij ontwerpen. Welke tools gebruiken ze daarbij, en hoe ziet dat proces eruit? We spreken erover met Sanne Kistemaker van sociaal ontwerpbureau Muzus, en Philémonne Jaasma van Cocosmos.
Podcast 17: Hoe ontwerp je voor iedereen?
Een groot deel van de wereld en de spullen en ruimtes die we gebruiken zijn ontworpen voor de Reference man: een witte man, zo’n 1.75m lang en ongeveer 80 kilo. En onze wereld is afgestemd, getest en gebouwd op hem. Wat betekent dat voor de wereld waarin we leven? En hoe kunnen we ontwerpen voor verschillende lichamen en zodat iedereen erbij hoort? Karin Fischnaller van Studio The Anderen ontwikkelde een installatie waarmee richtlijnen voor inclusiviteit gevisualiseerd worden. Séverine Kas zet zich vanuit haar achtergrond als architect, procesbegeleider en creatieve aanjager enerzijds en ervaringsdeskundige anderzijds in voor een inclusieve wereld. Met ontwerper Wouter Corvers bespreken we verschillende projecten rondom inclusie.
Podcast 16: Hoe kan technologie een rol spelen om onze empathie voor elkaar te vergroten?
We hadden het in de vorige aflevering al over het leven in onze eigen bubbels. Tegenstellingen in de samenleving lijken steeds groter te worden. Maar als we het echte gesprek met elkaar niet meer aangaan; hoe komen we dan samen tot een oplossing? Civinc ontwierp een chat-applicatie waarmee deelnemers met tegengestelde meningen of perspectieven in gesprek gaan in anonieme, constructieve één-op-één discussies. Liesbeth Bonekamp, ontwerper en mede-initiatiefnemer van Bubble Games ontwikkelde een VR-film die zorgt voor meer empathie tussen wij/zij groepen. Shay Raviv spreekt over inclusiviteit als een proces van ‘leren en ontleren’, vanuit haar rol als creatief leider van de Embassy of Inclusive Society.
Podcast 15: Waarom is het cruciaal de gehele keten te betrekken bij de grote maatschappelijke opgaves en transities?
Zowel in de voedselindustrie als in de bouwwereld zien we dat bestaande systemen vastlopen. De omslag naar nieuwe, duurzame en eerlijker systemen is cruciaal, maar niemand uit de keten kan dit alleen aanpakken. Hoe kunnen we met de kracht van ontwerp de huidige systemen anders vormgeven en nieuwe perspectieven bieden? En waarom is het zo van belang om de hele keten mee te nemen om tot daadwerkelijke verandering te komen? Barbara Vos, creatief leider van de Embassy of Food, Lucas De Man, creatief leider van de Embassy of Circular & Biobased Building en Marc Cootjans, Directeur Coöperatieve Rabobank – Regio Eindhoven bespreken het in deze nieuwste aflevering.
Podcast 14: Waarom is het opzoeken van frictie zo van belang, en hoe helpt ontwerp hierbij?
Ontwerp kan een belangrijke rol spelen bij het verbinden van mensen, moeilijke onderwerpen bespreekbaar maken en kloven in de samenleving verkleinen. We spraken Joes Janmaat en Manon Barendse van Studio Sociaal Centraal samen met Martijn Paulen, strategisch directeur van Dutch Design Foundation over waarom het goed is om soms de fricties op te zoeken.
Podcast 13: Hoe zorgt ontwerp voor meer bewustwording van gedrag op straat? En wat kan de overheid daarvan leren?
In de vorige aflevering volgden we Niels Guns tijdens de audiotour Straatvonk van Studio SMELT. We bespreken zijn ervaringen en gaan dieper in op het vraagstuk. Hoe kan ontwerp op deze manier bijdragen aan bewustwording, vooroordelen, privileges en interacties in de publieke ruimte? Tevens bespreken we het MakersCollectief, een initiatief van het Ministerie van Justitie en Veiligheid, dat eveneens bezig is met interacties in de publieke ruimte, maar dan vanuit een veiligheidsperspectief.
Podcast 12: Special: De audiotour Straatvonk van Studio SMELT maakt je bewust van je interacties op straat.
Niels Guns neemt deel aan de audiotour Straatvonk van Studio SMELT, die je bewust maakt van je interacties op straat: loop je om, kijk je iemand aan of kijk je weg? De publieke ruimte is een verzamelplek van allerlei mensen, met verschillende ideeën, karakters en emoties. Hoe kun je jezelf zijn op straat? En hoe veilig voel je je op straat, en wat draagt daar wel of niet aan bij? De tour geeft een kijkje in de wereld van verschillende mensen, ook die net wat anders zijn dan jij.
Podcast 11: Wat is het belang van ontwerpend denken binnen het overheidsdomein?
Steeds meer overheden zien het belang van samenwerken met de creatieve sector. Sterker nog, het betrekken van de creatieve industrie bij grote maatschappelijke opgaven is onderdeel van het huidige regeerakkoord. Het begin is er, maar er is tegelijkertijd nog een lange weg te gaan. Wat is het belang van ontwerpend denken binnen het overheidsdomein? Journalist Niels Guns spreekt erover met architect, filosoof en auteur Jetske van Oosten en ontwerper Jonas Martens van Verveeld & Verward. Luister hier de nieuwste aflevering van De Tekentafel.
Podcast 10: Hoe kan ontwerp bijdragen aan systeemverandering?
Een aantal door de mens vormgegeven systemen functioneert op zo’n manier dat natuurlijke en sociale systemen kapot gaan tot op het punt van ‘no-return’. Denk aan de uitputting van grondstoffen, de tweedeling in de maatschappij en de ratrace in de westerse wereld die leidt tot psychische problemen. Verbeeldingskracht vormt de basis voor fundamentele veranderingen die nodig zijn. Ontwerper Beatrijs Voorneman (Reframing Studio) en strategisch adviseur René Poort (Reclassering Nederland) gaan met Niels Guns het gesprek aan over hoe ontwerp kan bijdragen aan het veranderen van deze systemen.
Podcast 9: Wat is speculatief ontwerp en hoe draagt het bij aan het voorstelbaar maken van nieuwe wereldbeelden?
Een DIY operatie robot, een kunstmatige baarmoeder of een automaat die je de juiste gepersonaliseerde cocktail geeft voor jouw microbioom. Ontwerpers van over de hele wereld houden zich bezig met speculatief ontwerp; ieder op zijn of haar eigen manier. Van puur poëtisch en filosofisch tot wetenschappelijk en kritisch en alles daar tussenin. We spreken in deze podcast drie ontwerpers die zich bezighouden met het voorstelbaar maken van nieuwe toekomstbeelden en mogelijkheden: Frank Kolkman, Merle Bergers en Marleen van Bergeijk.
Podcast 8: Hoe schaal je op en moet dat altijd wel het doel zijn?
Hoewel de ontwerpsector jaarlijks talloze fantastische projecten, oplossingen en concepten aflevert, moet worden geconcludeerd dat er met veel van deze projecten nog niet genoeg is gebeurd. Chloé Rutzerveld vertelt vanuit haar ervaring als food futurist en curator van de Embassy of Food waar dit volgens haar aan ligt. Marcel Verhaaf werkt vanuit SGK Anthem en Packadore Collective juist voor de grote spelers in de voedselindustrie en vertelt meer over hoe je met duurzame verpakkingen impact kunt maken. Shay Raviv vertelt over haar nieuwe onderzoek waarin ze de praktijk van het implementeren én onderhouden van social design projecten ontrafelt. Waarom krijgen sommige trajecten wel een vervolg en anderen niet? En welke tips heeft zij voor ontwerpers?
Podcast 7: Hoe draagt ontwerp bij aan een meer weerbare samenleving?
Om die vraag te beantwoorden gaan we het gesprek aan met Mieke van Heesewijk van het SIDN Fonds. Zij vertelt over het project HackShield dat de online weerbaarheid van kinderen vergroot vanuit storytelling en gamification. Dit doen ze met een game voor kinderen waarin ze echte Junior Cyber Agents van hen maken. Helden die niet alleen zichzelf, maar ook hun omgeving beschermen tegen online gevaar. Verder spreken we social designer Marjolein Vermeulen over De Nacht Club; een veilige plek voor onveilige onderwerpen. Met de nacht als inspiratiebron organiseren ze interventies in de openbare ruimte die bewoners en professionals uitnodigen om onder dekking van de nacht eerlijk, opener en gedurfder te zijn.
Podcast 6: Hoe kan ontwerp bijdragen aan een betere leefomgeving?
In deze aflevering spreken we met Lucas Zoutendijk (Studio 1:1) over het experiment Blik voor Groen dat onderdeel is van de Embassy of Mobility waarbij de auto’s plaatsmaken voor groen in de straten. Wat zouden we kunnen doen met deze nieuw hervonden ruimte, en hoe beslis je dit samen met de bewoners? Verder spreken we Roel Schoenmakers (Cascoland) over de Amsterdamse Van Deysselbuurt waar buurtondernemers schakels zijn in het verbinden van formele en informele zorg in de buurt.
Podcast 5: Hoe draagt ontwerp bij aan meer verbinding?
Ontwerp is een belangrijk instrument van verbinding. Verbinden met andere mensen en met de wereld om ons heen klinkt tamelijk eenvoudig maar blijkt in de praktijk soms erg lastig. We spreken in deze aflevering met Anna Noyons van socialdesignbureau (Ink). en met Philippe Rol van NulZes over de rol van technologie, kwalitatief verbinden, systeemverandering en het omarmen van frictie.
Podcast 4: Hoe zorgt ontwerp voor bewustwording bij sociaalmaatschappelijke vraagstukken?
In de vierde aflevering van De Tekentafel spreken we met Tabo Goudswaard (Embassy of Safety Curator en ontwerper) en Mies Loogman (Ontwerper). Zij verkennen hoe ontwerp bijdraagt aan bewustwording in sociaalmaatschappelijke vraagstukken, en hoe je dit doorvertaalt in concrete oplossingen.
Podcast 3: Wat zijn belangrijke eisen voor een succesvolle samenwerking tussen ontwerpers, opdrachtgevers en gebruikers, en wat is goed opdrachtgeverschap?
Samen met Esther Jongsma (ontwerper – VANTOT) en Dries van Wagenberg (What if Lab) proberen we erachter te komen welke aspecten van levensbelang zijn bij een geslaagd project. Wat zijn belangrijke zaken bij zo’n samenwerkingstraject, en hoe ziet goed opdrachtgeverschap eruit?
Podcast 2: Bij ontwerptrajecten is de uitkomst in de beginfase nog totaal onbekend. Waarom is dit zo belangrijk én juist nodig?
We spreken Karla Niggebrugge (Beleidsmedewerker Water – Provincie Noord-Brabant) en Jop Japenga (ontwerper – Afdeling Buitengewone Zaken) over het spanningsveld tussen ontwerpers en opdrachtgevers. Bij opdrachtgevers is er vaak sprake van een verwachte concreetheid aan de voorzijde, terwijl ontwerpers deze vraag niet vooraf kunnen én willen beantwoorden.
Podcast 1: Wat is de kracht van storytelling en verbeelding?
Om dit antwoord te vinden, gaan we in gesprek met Pascal Leboucq (ontwerper en storyteller), Anne Ligtenberg (ontwerper) en José Sanders (Hoogleraar Narratieve Communicatie – Radboud Universiteit Nijmegen).
Eindhoven Design District wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage uit de Regio Deal Brainport.